Leiderschap en business spiritualiteit

De 21e eeuw is een cruciaal punt in de geschiedenis. De wereld maakt razendsnelle ontwikkelingen door, zowel op sociaal-maatschappelijk als op technologisch gebied. Dat brengt kansen, maar ook uitdagingen met zich mee. Steeds meer mensen ervaren een gevoel van vervreemding. Niet zelden klinkt de roep om een sterk leiderschap.

Het gevaar van sterk leiderschap

Die roep is niet zonder gevaar, want op leiderschapsgebied gaat nogal eens iets mis. Wat is een goed leider? Is het een charismatische persoonlijkheid? Iemand die de juiste woorden weet te vinden en het hart van het volk weet te raken? Misschien, maar de geschiedenis wijst uit dat ook Adolf Hitler en Nicolas Ceausescu charismatisch leiders waren. Sterker nog: zij wisten als geen ander in te spelen op de angsten van het volk. Hitler en Ceausescu zijn niet de enigen. Vele zwarte bladzijden in de wereldgeschiedenis worden gemarkeerd door destructief leiderschap.

Dus... dan maar geen leiderschap?

Het zou verleidelijk te zijn om te stellen dat macht corrumpeert, en we leiderschap dus maar beter kunnen vermijden. Maar dan gooien we het kind met het badwater weg. Juist in tijden van onzekerheid is er behoefte aan sterke leiders. Aan mensen die willen opstaan, en die anderen weer kunnen verbinden en inspireren. Er is echter een denkfout die we maar beter kunnen vermijden: leiderschap is niet hetzelfde als management of positie. Echt leiderschap omvat de gehele persoon. Van top tot teen, en van binnen en buiten. Ethisch handelen komt allereerst voort uit een ethisch hart.

De oplossing: business spiritualiteit

Business spiritualiteit: het klinkt misschien zweverig, maar het is je aandacht zeker waard. In tegenstelling tot wat je misschien zou denken heeft het niets te maken met I Tjing of Bach bloesemtherapieën. Integendeel: business spiritualiteit stelt het overkoepelende verhaal centraal. Het voert mensen terug naar de essentie. Het stelt zich vragen als: waarom zijn wij hier samen als organisatie? Wat zijn onze waarden? En: hoe kunnen we de samenleving dienen, in plaats van louter winst na te streven? In het overkoepelende verhaal van de organisatie is de leider de verbindende kracht.

Ethisch leiderschap

Hoe kun je zoiets handen en voeten geven? Stap één: leg de technische stappenmodellen even weg, en richt de blik naar binnen. Een ethisch leider reflecteert op zijn of haar eigen handelen. Wie zichzelf immers kent, is ook in staat om anderen beter te begrijpen. In een wereld waarin veel mensen zich een nummer voelen, is de ethisch leider in staat om mensen hun gezicht weer terug te geven. Hij of zij helpt ze groeien, in zichzelf te geloven en het mooiste uit zichzelf te halen. Om dat te kunnen doen, moet je allereerst zelf in balans zijn.

Een sprookje?

Klinkt dat als een sprookje? Te utopisch om waar te zijn? Misschien, maar dat is het niet. Ethisch leiderschap begint bij belangrijke fundamentele kennis, en bij het besef dat ieder mens in het geheel dat we 'wereld' noemen, een eigen verantwoordelijkheid te dragen heeft. Misschien is het zelfs veel eenvoudiger dan je denkt. Goede leiders worden niet geboren, maar gemaakt. Het is dus allemaal te leren!